آلرژی یا حساسیت چشمی و روش های درمان آن
احساسی بدی است وقتی که حس کنیم انگار چیزی داخل چشم‌هایمان رفته است ولی در حقیقت چیزی آنجا نیست. اگر چشم‌ها قرمز و تحریک شده هستند ولی در عین حال جسم خاصی درون آنها دیده نمی‌شود، احتمالاً فرد به آلرژی چشم (eye allergy) مبتلا شده است. علائم گاهی به تنهایی ظاهر می‌شوند ولی گاهی هم با عطسه، آبریزش و گرفتگی بینی همراه است. یک متخصص آلرژی می‌تواند تشخیص دهد که آیا علائم فرد به آلرژی چشم ارتباط دارد یا خیر؟
در ادامه به بررسی بعضی روش‌های پیشگیری و درمان آلرژی چشم می‌پردازیم ...
آلرژی یا حساسیت چشم چیست؟
دستگاه ایمنی بدن به صورت طبیعی از بدن در برابر مهاجمین خطرناکی همچون ویروس‌ها و باکتری‌ها محافظت میکند تا خطر بیماری را از انسان دور کند. در این میان دستگاه ایمنی بدن به اشتباه آلرژن‌ها را به عنوان مهاجمین خطرناک شناسایی کرده و مواد شیمیایی خاصی برای مبارزه با آنها تولید میکند. این مواد حساسیت زا حتی ممکن است بی خطر باشند ولی بدن در برابر آنها یک واکنش دفاعی از خود نشان می‌دهد.
این واکنش منجر به ایجاد علائم در فرد می‌شود که خارش، قرمزی وریزش اشک چشم از آن جمله هستند. در برخی موارد، آلرژی‌های چشمی با بیماری‌هایی همچون اگزما و آسم مرتبط است.
داروهای بدون نسخه به بهبود علائم آلرژی چشمی کمک می‌کنند، ولی در مواردی که حساسیت بسیار شدید باشد باید اقدامات درمانی مناسب توسط پزشک انجام شود.
چرا چشم درگیر واکنش های آلرژیک می شود؟
چشم دریچه ای به جهان خارج است. وقتی چشم ها باز هستند ملتحمه در تماس مستقیم با مواد حساسیت زای موجود در هواست. ملتحمه که بافت پوششی مخاطی قسمت جلوی کره چشم و سطح داخلی پلک هاست یک سد دفاعی در برابر محیط خارج است. در ملتحمه تعداد زیادی رگ، سلول های ایمنی و مواد دفاعی وجود دارد که باعث حفاظت لایه های داخلی تر کره چشم در برابر عفونت ها و عوامل بیگانه می شود. به علاوه اشک چشم نیز دارای سلول ها و عوامل ایمنی می باشد که به دفاع در برابر عوامل خارجی کمک می کند بنابراین بسیاری از واکنش های دفاعی در جلوی کره چشم در سطح ملتحمه اتفاق می افتد. هرگاه کنترل طبیعی این واکنش های دفاعی به هم بخورد و یا واکنش های دفاعی به جای عوامل بیگانه در برابر عوامل خودی اتفاق بیافتد واکنش های حساسیتی ایجاد می شود. مهمترین عوامل ایجاد واکنش های حساسیتی ماده ای به نام "هیستامین" است که از گروهی از سلول های ایمنی به نام "ماست سل ها" می شود. هیستامین باعث ایجاد خارش می شود. به علاوه هیستامین موجب گشاد شدن رگ های موجود در ملتحمه می شود و همین امر باعث می شود که چشم قرمز به نظر برسد. البته به جز هیستامین مواد دیگری نیز می توانند در واکنش های آلرژیک دخیل باشند اما هیستامین مهمترین واسطه ایجاد علائم حساسیت است.
علائم حساسیت چشم
قرمز شدن سفیدی چشم، خارش چشم‌ها، آبریزش، تورم پلک، حساسیت به نور و تاری دید از علائم آلرژی چشم است. حساسیت چشم می‌تواند به تنهایی رخ دهد یا همراه مشکلات دیگر مانند آلرژی بینی و آلرژی پوستی اتفاق بیفتد. زمانی که چشم‌ها در معرض مواد آلرژی‌زا قرار می‌گیرد، سلول‌های چشم "هیستامین" و مواد واکنشی دیگر آزاد میکند؛ در نتیجه التهاب، خارش، قرمزی و آبریزش چشم رخ می‌دهد.
انواع آلرژی چشم
چند نوع آلرژی چشم وجود دارد:
- آلرژی چشم فصلی
- آلرژی چشم دائمی (PAC)
- کراتوکنژنکتیویت آتوپی(Atopic keratoconjunctivitis)
- التهاب ملتحمه ناشی از لنز تماسی (contact allergic conjunctivitis)
- التهاب ملتحمه پاپیلاری غول پیکر (giant papillary conjunctivitis)
- کراتوکنژنکتیویت بهاره (Vernal keratoconjunctivitis)
آلرژی چشم و لنزهای تماسی
ناراحتی در حین استفاده از لنزهای تماسی یک عارضه شایع در طول فصل حساسیت است، برخی این سوال را می‌پرسند که آیا به لنزهای تماسی حساسیت پیدا می‌کنند یا خیر. مسئله حساسیت همچنین هر از گاهی در شرایطی به وجود می‌آید که فرد پس از موفقیت در استفاده از لنزهای تماسی استاندارد (هیدروژل)، شروع به استفاده از لنزهای تماسی هیدروژل سیلیکونی کرده و علائمی مانند آلرژی را تجربه میکند.
مطالعات نشان داده‌اند كه عامل آلرژی چشمی در ارتباط با لنزهای تماسی، واكنش آلرژیك به خود لنزهای تماسی نیست، بلكه به خاطر موادی است كه روی سطح لنزها جمع می‌شوند. در صورت استفاده از لنزهای هیدروژل سیلیکونی به جای لنزهای هیدروژل معمولی، سطح و خصوصیات شیمیایی مواد سازنده لنز ممکن است رسوبات لنز به راحتی جذب کند و باعث ایجاد ناراحتی شود.
بسیاری از پزشکان چشم بر این باورند که بهترین نوع لنزهای تماسی برای افرادی که مستعد حساسیت چشمی هستند، لنزهای یکبار مصرف است که پس از یکبار استفاده دور انداخته می‌شود و این باعث کاهش میزان حساسیت و جمع شدن سایر بقایا روی سطح لنز می‌شود. هیدروژل سیلیکون اغلب ماده سازنده این لنزها می‌باشد، زیرا در مقایسه با مواد عادی لنزهای تماسی معمولی، اجازه می‌دهد اکسیژن بیشتری از لنزها عبور کند.
آلرژی چشمی چگونه درمان می شود؟
1-این یک قانون است ، پیشگیری بهتر از درمان است بهترین راه برای عدم ابتلا به آلرژی چشم ، عدم تماس با مواد حساسیت زا (آلرژن) می باشد.
2-فرد مستعد آلرژی چشمی بیشتر در نظافت و بهداشت فردی دقت کند.
3-از نگهداری حیوانات خانگی مانند سگ ،گربه ، دام و طیور و پرندگان در منزل خود داری کنید زیرا منبعی خطرناک برای تولید مواد آلرژی زا هستند.
4-در فصول بهار و زمستان بیشتر مراقب باشید و کمتر در مکان هایی که احتمال وجود مواد آلرژی زا در آنجا زیاد است قرار گیرد .
5- سیستم تهویه هوای مطبوع خانه را راه اندازی کنید .
6- نظافت منظم و مرتب منزل را به منظور جلوگیری از انباشته شدن گرد و غبار در دستور کار قرار دهید.
7-در صورت عدم بهبودی با مراجعه به چشم پزشک ، حتماً از داروهای آنتی هیستامین و قطره های چشمی تجویز شده طبق دستور استفاده کنید .
8-گاهی نیاز است جهت درمان به یک متخصص آلرژی مراجعه نمایید تا با تزریق مقداری آلرژی در بدن شما، ایمنی پایدار را ایجاد کنید.(ایمونوتراپی(
9-چنانچه از لنزهای تماسی استفاده می کنید و دچار آلرژی چشمی شده اید بهتر است از لنز های تماسی روزانه استفاده کنید.(با تشخیص چشم پزشک)
10- در نهایت، از مالیدن چشم ها باید خودداری شود، این کار باعث ناراحتی بیشتر چشم ها خواهد شد.
چه داروهایی در درمان آلرژی چشمی به کار می روند ؟
آنتی هیستامین : استفاده از آنتی هیستامین باعث کاهش علایم آلرژی چشمی می شود و از خارش و آبریزش چشمی می کاهد.
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی:
این نوع داروها باعث کاهش التهاب و تورم چشم ها می شود.
داروهای کورتون دار(استروئیدی( :
سرعت تاثیر داروهای کورتون دار در درمان آلرژی چشمی بالاست اما مصرف مداوم آنها ممکن است منجر به ابتلا به آب سیاه (گلوکم(، آب مروارید (کاتاراکت) شود.
به خاطر داشته باشید که هرگز بصورت خودسرانه از داروهای کورتون دار برای درمان آلرژی چشم استفاده نکنید و حتما با تجویز چشم پزشک از آن استفاده کنید.
حتی مشاهده شده است که افرادی به دلیل مصرف غیر صحیح و خودسرانه داروهای استروئیدی ، بینایی خود را بطور کامل از دست داده اند.
داروهای ضد احتقان :
این داروها عروق چشمی را منقبض کرده و باعث کاهش قرمزی چشم می شوند.
این دارو در واقع درمان کننده نیست و تنها علایم و نشانه های آلرژی در چشم را می کاهد. اگر بصورت خودسرانه و بصورت طولانی مدت از این دارو استفاده کنید عروق خونی چشم ها به این دارو وابسته خواهد شد و تنها در صورت استفاده از این داروها منقبض شده و در صورت عدم استفاده آنها مجدداً ظاهر شده و قرمزی چشم را به دنبال خواهد داشت .
داروهای ثابت کننده غشای سلولی ماست سل ها :
اثرات این دارو در رفع علایم آلرژی چشمی همواره با تاخیر همراه است اما باعث کم شدن التهاب و قرمزی چشم ها می شوند از این داروها بیشتر برای پیشگیری استفاده می شود تا درمان آلرژی چشم.
چه افرادی بیشتر درگیر حساسیت چشمی می شوند؟
اصولاً واکنش های حساسیتی در افراد جوان (سن زیر 30 سال) شایع تر است. به علاوه احتمال بروز آلرژی در کسانی که سابقه حساسیت قبلی داشته اند و یا در خانواده آن ها بیماری های آلرژیک وجود دارد بیشتر است. به خصوص افرادی که آلرژی هایی از نوع تب یونجه (آبریزش از بینی حساسیتی) یا آلرژی پوستی (درماتیت آتوپیک) دارند بسیار مستعد ابتلا به حساسیت های چشمی هستند.
جمع بندی برای کنترل و درمان آلرژی چشم
با انجام تغییراتی در محیط خانه و روتین زندگی از عوامل محرک دوری کنید:
- در مواقعی از سال که گرده‌های زیادی در هوا وجود دارد، پنجره‌ها را بسته نگه دارید و در این شرایط از کولر در خانه و یا اتومبیل خود استفاده کنید.
- زمانی که در فضای باز هستید، برای دور نگه داشتن دانه‌های گرده از چشم‌ها عینک و یا عینک آفتابی بزنید.
- برای کم کردن اثر هیره‌های غبار خانگی یا مایت‌ها از رو تشکی و سرویس خواب ضد کنه و هیره استفاده کنید و برای کنترل کپک‌ها و جلوگیری از تشکیل آنها بهتر است از دستگاه‌های رطوبت گیر در خانه استفاده کرد.
- بعد از نوازش و بغل کردن حیوان خانگی حتماً دست‌های خود را بشویید.
ارائه این مقاله از مجله الکترونیکی دیالنز به شما کمک کرد که اطلاعاتی را در مورد آرژی چشم و راه های درمان آن کسب نمایید . شما می توانید نظرات خود را در قسمت پایین برای ما ارسال کنید
جهت مشاوره رایگان در انتخاب لنزهای تماسی با مشاورین دیالنز در تماس باشید
توسط
نظر خودتو ثبت کن و در قرعه کشی دیالنز شرکت کن