آشنایی با پیرچشمی و راه های درمان و پیشگیری از آن

گذر سن امری حتمی و اجتناب ناپذیر است اما پیرشدن نه و هزاران راه برای جوان نگه داشتن روح و جسم رو به روی شماست. با شناخت علائم و روش های پیشگیری در بیماری پیر چشمی سلامت چشمان خود را حفظ کنید.

دراثر بالا رفتن سن انعطاف پذیری و قابلیت تطابق‌ پذیری عدسی برای فعالیت‌های بینایی در فاصله نزدیک کاهش می‌یابد در نتیجه  فرد اجسام نزدیک را به صورت واضح نمی بیند و قدرت تمرکز خود بر روی اشیاء را از دست می‌دهد ، به این اختلال پیر چشمی می گویند. در ادامه با مجله الکترونیکی دیالنز همراه باشید تا با بیماری پیرچشمی و راه های پیشگیری آن اطلاعاتی رت کسب کنید .

پیرچشمی چیست؟

پیرچشمی به شرایطی اطلاق می شود که به علت افزایش سن و کاهش پدیده تطابق فرد برای انجام فعالیتهای بینایی در فاصله نزدیک دچار مشکل شده و برای اصلاح آن نیاز به عینک نزدیک یا پیرچشمی دارد.

در فرد دچار پیرچشمی که معمولا از چهل سالگی و به بعد شروع و حداکثر آن در دهه پنجم و ششم است، اگر دید دور بیمار خوب و بدون عینک باشد فقط برای نزدیک بینی دچار مشکل می گردد ولی در افرادیکه نزدیک بین هستند و برای دید دور عینک می زنند، در سن پیرچشمی برای مطالعه عینک خود رابر می دارند و در افراد دوربین که فاصله دور را بهتر از نزدیک می بینند باید از دو عینک یکی برای فاصله دور و یکی برای دیدن در فاصله نزدیک با قدرت بالاتر استفاده نمایند. در افراد دچار آستیگماتیسم که برای دید دور عینک می زنند در سنین پیرچشمی علاوه بر عینک دور از عینک نزدیک همراه با اصلاح آستیگماتیسم استفاده می نمایند.

در افراد دوربین، در سنین کمتر از 40 سالگی نیز برای فعالیتهای چشمی در فاصله نزدیک ممکن است فرد به عینک نزدیک با قدرت بالاتر نیاز داشته باشد

تفاوت های پیرچشمی و دوربینی

همان‌طور که گفته شد اصطلاح پیرچشمی زمانی است که عدسی چشم سفت و سخت شده و دیگر نمی تواند همانند گذشته به راحتی تغییر شکل دهد و برای تمرکز و دیدن اجسام از خود انعطاف نشان دهد. به همین علت خواندن و مشاهده در محدوده نزدیک برای فرد سخت تر می شود. این در حالی است که در اصطلاح دور بینی اندازه عدسی چشم کوتاه تر از حالت نرمالش می شود. این بیماری یا همان هایپروپیا یک مشکل انکساری تلقی می شود که فرد در دیدن اجسام نزدیک با مشکل مواجه می شود.

علایم و نشانه های پیر چشمی چیست؟

1. احساس خستگی چشم وسردرد در هنگام انجام کار های که نیازمند دید نزدیک هستند مانند مطالعه ، خیاطی و یا کار با رایانه

2. عدم توانایی شخص در مطالعه و خواندن مطالب روزنامه و موبایل از فاصله نزدیک

3. نیازمندی به نور مستقیم در هنگام مطالعه

4. احساس سرگیجه در هنگام مطالعه

معمولاً پیرچشمی و دو بینی دارای علایم یکسانی هستند در حالی که علت دو بینی کو چک بودن  کره چشم یا انحنانی قرنیه است اما علت پیر چشمی سفت شدن عدسی و کاهش انعطاف پذیری آن است.
دو بینی از ابتدای تولد ، نوزاد را همراهی می کند اما پیر چشمی معمولاً پس از 40 سالگی نمایان می شود .

اگر پیرچشمی درمان نشود، چه چیزی در انتظار ما است؟

• تشدید اختلال تاری دید برای اجسام نزدیک

• افزایش آستیگماتیسم

• افزایش اختلاف قدرت بینایی در دو چشم

• افزایش ناسازگاری با درمان‌های تجویز شده توسط پزشک

• سردرد و احساس سوزش در چشم‌ها

• افزایش خستگی در چشم‌ها

روش های درمان پیر چشمی

هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد؛ اما می‌توان اختلال بینایی ناشی از آن را به روش‌های مختلف اصلاح کرد. هدف از درمان این بیماری، جبران ناتوانی چشم در تمرکز بر روی اشیاء مجاور است. گزینه‌های درمانی آن شامل عینک، لنزهای تماسی، انجام اعمال جراحی انکساری یا کاشت لنز است که با توجه به شرایط و سبک زندگی فرد، می‌تواند یکی از آن‌ها را انتخاب کند. در ادامه به معرفی هر یک از این روش‌ها پرداخته شده است.

- عینک

طبق نظر پزشکان، استفاده از عینک بهترین و ساده‌ترین راه اصلاح دید در افراد مبتلا به این بیماری است. برای تعیین عینک مناسب لازم است که چشم شما توسط یک بینایی سنج مورد بررسی قرار گرفته و عینک با شماره مناسب برای شما تجویز شود. افرادی که قبلا به دور بینی یا نزدیک بینی دچار بوده‌اند، باید اکنون از دو عینک استفاده کنند. گرچه امروزه استفاده از عینک‌های دو کانونی و سه کانونی هم در بین این افراد رایج است و نیاز به استفاده از چند عینک را برطرف می‌کند. مثلا افرادی که همزمان به نزدیک بینی هم دچار هستند می‌توانند از عینک‌های دو کانونی استفاده کنند که عدسی بخش بالایی برای دیدن نقاط دور و بخش زیرین برای دیدن نقاط نزدیک طراحی شده است.

- لنزهای تماسی

برخی از افرادی که تمایلی به استفاده از عینک برای اصلاح دید خود ندارند، معمولا از لنزهای تماسی کمک می‌گیرند. افرادی که در پلک‌ها، مجاری اشکی یا سطح چشم‌های خود دچار مشکلاتی هستند و یا به خشکی چشم دچارند بهتر است از این لنزها استفاده نکنند. چندین نوع لنز برای اصلاح دید موجود است:

لنزهای تماسی دو کانونی

از این لنزها برای مشاهده نواحی دور از طریق قسمت بالا و نزدیک از طریق قسمت پایین استفاده می‌شود. انواع جدیدتر این لنزها هم اصلاح دید از طریق دو کانون، یکی از طریق لبه و دیگری از طریق مرکز را فراهم می‌کنند.

لنزهای تماسی مونوویژن

در این روش از یک لنز برای اصلاح دید دور در یک چشم (معمولا چشم غالب) و یک لنز دیگر برای دید نزدیک در چشم دیگر استفاده می‌شود.

لنزهای مونوویژن اصلاح شده

با استفاده از این روش، شما یک لنز تماسی دو یا چند کانونی در یک چشم و یک لنز تماسی دیگر برای مشاهده دور در چشم دیگر (معمولا چشم غالب) استفاده می‌کنید. در این روش می‌توان از یک یا هر دو چشم برای خواندن استفاده کرد.

- جراحی انکساری

پزشکان از طریق اعمال جراحی انکساری چشم، شکل قرنیه را تغییر می‌دهند. از این روش می‌توان برای درمان این عارضه و بهبود دید نزدیک در چشم غالب یا هر دو چشم استفاده کرد. این روش مانند استفاده از لنزهای تماسی مونوویژن به اصلاح دید می‌پردازد. حتی بعد از جراحی هم ممکن است که نیاز به استفاده از عینک برای بهبود دید خود داشته باشید.

- کاشت لنز

برخی از پزشکان از روشی استفاده می‌کنند که در آن عدسی چشم با یک عدسی مصنوعی جایگزین می‌شود. چندین نوع کاشت لنز برای این عارضه در دسترس است. برخی از این لنزها علاوه بر اصلاح دید نزدیک، امکان بهبود دید دور را هم فراهم می‌کنند. برخی از آن‌ها هم سازگار بوده و شکل و موقعیت آن‌ها در داخل چشم تغییر می‌کند. در برخی از افراد، کاشت لنز باعث بهبود نسبی دید شده و ممکن است هم‌چنان گاهی به عینک مطالعه نیاز داشته باشند. این روش جراحی گاهی با عوارضی مثل التهاب، عفونت و خونریزی هم همراه است.

- ایمپلنت لنز

برخی از چشم پزشکان از روشی استفاده می‌کنند که در آن لنز هر چشم برداشته شده و با یک لنز مصنوعی جایگزین می‌شود. این روش ایمپلنت لنز داخل چشمی نامیده می‌شود. برخی افراد حتی پس از اینکه جراحی لیزیک را سال‌ها قبل از برداشتن عینک انجام داده‌اند، این عمل را انتخاب می‌کنند.

بسیاری از انواع ایمپلنت لنز برای اصلاح پیرچشمی وجود دارند. برخی از آنها این امکان را به چشم می‌دهند تا بتواند اجسامی که نزدیک یا دور هستند را ببیند. برخی از آنها موقعیت یا شکل داخل چشم را تغییر می‌دهند (لنز تطابقی). اما ایمپلنت لنز می‌تواند باعث کاهش کیفیت نزدیک بینی شود و ممکن است همچنان نیاز به عینک مطالعه داشته باشید. عوارض جانبی احتمالی شامل تابش خیره کننده در چشم و تاری دید می‌باشند. علاوه بر این، جراحی که برای آن انجام می‌شود شامل همان خطرات جراحی آب مروارید مانند التهاب، عفونت، خونریزی و آب سیاه می‌باشد.

- کاشت قرنیه

برای برخی از افرادی روشی از درمان پیرچشمی موفقیت‌آمیز بوده که شامل قرار دادن یک حلقه‌ی پلاستیکی کوچک در لبه‌ی هر قرنیه جهت تغییر انحنای آن می‌باشد. ممکن است حتی با وجود اینکه قبلاً جراحی لیزیک انجام داده‌اید متقاضی مناسبی برای این روش باشید. اگر از نتایج عمل کاشت قرنیه راضی نباشید، جراح چشم می‌تواند حلقه‌ها را بردارد تا بتوانید سایر گزینه‌های درمانی را در نظر بگیرید.

- درمان پیرچشمی با تکنیک کمرا (Kamra)

پیشرفت فناوری، هم در بخش لیزرهای چشم پزشکی و هم در تولید بیومتریال‌های دقیق و کاملاً سازگار با بدن، به همراه نیاز مبرم به ارائه روش درمانی کامل تر در پیرچشمی، به تولد تکنیک و محصولی به نام کمرا انجامید. کمرا یک درون‌کاشت inlay موثر و ایمن است که کمتر از یک دهه پیش به عرصه چشم پزشکی وارد شد. پس از نتایج مثبت و سربلند بیرون آمدن از آزمون‌های مختلف، هم‌اکنون در اتحادیه اروپا شمالی و شرق آسیا و برخی کشورهای آمریکای شمالی و مرکزی وارد مراحل درمانی شده است.

چنین روشی در همه جای جهان مرسوم نیست و برخی از متخصصین بزرگ چشم در جهان حتی با این روش چندان موافق نیستند. در هر حال این هم یکی از گزینه‌های درمان و یا بهبودی شرایط است. می‌توان گفت هیچ‌کدام از روش‌های درمانی پیر‌ چشمی ایده آل نیستند؛ یعنی هرکدام از این روش‌ها مزایا و مشکلاتی دارد، اما اگر روش‌های اصلاحی لیزری به صورت اصولی و دقیق روی قرنیه چشم، قبل‌ از عمل و با انتخاب درست بیمار انجام شده باشد، موثر تلقی می‌شود.

چه کسانی در معرض پیر چشمی هستند؟

مهمترین عامل خطر پیرچشمی افزایش سن است. بیشتر افراد تا 40 سالگی مقداری از توانایی‌شان در تمرکز بر اشیاء نزدیک را از دست می‌دهند. پیر چشمی برای همه اتفاق می‌افتد، اما علائمش در بعضی از افراد واضح‌تر است.

اگر مشکلات زیر را داشته باشید، بیشتر در معرض خطر پیر چشمی زود‌رس خواهید بود:

• کم‌خونی یعنی کمبود گلبولهای قرمز طبیعی خون

• بیماری قلبی و عروقی

• دیابت یا مشکلات متابولیسم قند خون

• دوربینی که باعث می‌شود دیدن اشیاء نزدیک برایتان سخت‌تر از دیدن اشیاء دور باشد.

• مالتیپل اسکلروزیس (MS) که یک بیماری خودایمنی است و ستون فقرات و مغز شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

• میاستنی گراویس (ضعف وخیم عضلانی) که یک اختلال عصبی‌-عضلانی است و بر اعصاب و عضلات شما تأثیر می‌گذارد.

• ضربه به چشم یا بیماری چشم

• نارسایی عروقی یا جریان خون ضعیف

حرف آخر

با افزایش سن، عدسی چشم قدرت انعطاف و تطابق‌پذیری خود را از دست داده و سفت می‌شود. در نتیجه فرد هنگام مشاهده اشیای نزدیک با تاری دید مواجه می‌شود. این عارضه به عنوان پیر چشمی شناخته می‌شود؛ زیرا در سنین بالای ۴۰ سال و با افزایش سن ایحاد می‌شود. این عارضه یکی از شایع‌ترین اختلالات چشمی است که نیاز به پیگیری و درمان دارد. استفاده از عینک برای اصلاح دید، ساده‌ترین راه برای درمان است. اما در مواردی می‌توان از لتزهای تماسی و عمل جراحی هم برای بهبود بینایی استفاده کرد.