چشم یکی از اعضای بدن است که مهم ترین کارکرد را در شناسایی و کشف دنیای اطراف انسان ها دارد. رشد بینایی در لحظه تولد کامل نیست و این روند تا حدود 2سالگی ادامه می یابد. همچنین مشکلات بینایی در میان کودکان بسیار شایع است اما با وجود این شاید کمتر مورد توجه قرار گیرند. با اینکه برخی مشکلات چشمی را می توان با تجویز عینک حل کرد، برخی دیگر به توجه و مراقبت های پزشکی بیشتری نیاز دارند و هر چه زودتر متوجه علائم آن شوید بهتر است.
در این بخش از مجله الکترونیکی دیالنز با شایعترین بیماریهای چشمی در کودکان آشنا شوید.
تکامل بینایی کودکان
بینایی کودک ترکیبی پیچیده از عملکرد مغز، چشم ها و مجموعه اعصاب گسترده ای است که آنها را به هم متصل می کند. هنگام تولد ، این سیستم بینایی هنوز نابالغ است و در تمام سالهای اولیه کودک به رشد خود ادامه می دهد.
چشمهای سالم و بینایی خوب از اجزای حیاتی هستند که دستیابی به موفقیت در بسیاری از مراحل مهم را امکان پذیر می کنند. یادگیری "چگونه دیدن" و توانایی تفسیر اطلاعات بصری برای درک آنچه در محیط اتفاق می افتد، هر دو عامل اساسی در دستیابی موفقیت آمیز به توسعه سیستم بینایی است.
این نقاط عطف رشد از مرحله نوزادی آغاز می شود و به قدرت مهارت های بینایی بستگی دارد. مهارت های بینایی، مانند دید دو چشمی، حرکات دقیق چشم و توانایی تغییر تمرکز برای دیدن اشیا دور و نزدیک، برای مشاهده، تقلید، یادگیری، بازی و موارد دیگر لازم است.
مهم ترین نشانه های مشکلات بینایی در کودکان
1- مالش مداوم چشم
2- موقعیت غیر طبیعی و انحراف چشم
3- پوشاندن یک چشم هنگام مشاهده تلویزیون یا اجسام دور
4- نزدیک کردن اشیا و کتاب هنگام نگاه کردن به آنها
5- پرش چشم و چشمک زدن زیاد و غیرطبیعی
6- قرمزی غیرطبیعی چشم
7- اشک ریزش غیر طبیعی
8- خارش مستمر
9- سردرد، سرگیجه و تهوع پس از مطالعه یا تماشای تلویزیون
10- خروج چرک یا تورم در اطراف چشم و پلک ها
شایعترین بیماریهای چشمی در کودکان
بیماری های چشمی کودکان بیشتر در آنهایی دیده میشود که تولد زودرس داشتهاند. این بیماریها شامل آب مروارید، کدر بودن عدسی، گلوکوم، افزایش فشار چشم کودک، انحطاط شبکیه، سرطان شبکیه، رتینوپاتی دیابتی و اختلالات عصبی و مغزی است که منجر به کاهش دید میشود.
شاید بتوان گفت شایعترین بیماریهای چشمی در کودکان تنبلی چشم ، استرابیسم یا انحراف چشم ، انسداد مجرای اشکی و گلوکوم مادرزادی هستند. در ادامه هر کدام را به طور مجزا توضیح دادهایم.
آمبلیوپی یا تنبلی چشم
آمبلیوپی یا تنبلی چشم، به کاهش یک طرفه یا دو طرفه بینایی، در یک یا هر دو چشم، ناشی از رشد غیرطبیعی بینایی در کودکی یا نوزادی اشاره دارد. این اختلال یک مشکل شایع بینایی در کودکان است و اصلی ترین علت کاهش بینایی در کودکان است. بیشتر اوقات کاهش بینایی با نوع مداخله مناسب قابل پیشگیری یا برگشت پذیر است. آمبلیوپی یا تنبلی چشم وقتی اتفاق می افتد که یک چشم در دوران نوزادی یا کودکی ضعیف تر از چشم دیگر شود. مغز چشم بهتر را ترجیح می دهد و باعث می شود که چشم ضعیف تر با گذشت زمان بدتر شود. غربالگری زودهنگام از اهمیت زیادی برخوردار است ، زیرا درمان زودتر موثر است. درمان ها شامل بستن چشم یا عینک است.
تنبلی چشم وقتی ایجاد می شود که یک چشم حتی با استفاده از اصلاح با عینک نتواند به حدت بینایی طبیعی برسد. لذا باعث تاری دید در چشم آسیب دیده می شود. این اختلال معمولاً با درک عمق ضعیف و مشکلات خواندن نیز همراه است. اصطلاح "تنبلی چشم" گمراه کننده است زیرا چشم تنبل نیست. در واقع، این یک مشکل تکاملی در عصب اتصال دهنده چشم به مغز است، نه یک مشکل در خود چشم.
استرابیسم یا انحراف چشم (لوچی)
استرابیسم یا انحراف چشم ممکن است با عناوینی مثل چپ چشمی، لوچی، یا تنبلی چشم نیز شناخته شود. انحراف چشم به حالتی گفته میشود که چشمها هم راستا نباشند و در جهات متفاوتی قرار بگیرند. هنگامی که راستای یک چشم مستقیم است، ممکن است جهت چشم دیگر به سمت داخل ، خارج ، بالا یا پایین باشد. این حالت ممکن است همیشگی باشد ، یا ممکن است گاهی ایجاد شود و گاهی از بین برود. استرابیسم ممکن است از بدو تولد وجود داشته باشد یا بعداً ایجاد شود. در نوزادان و کودکان مبتلا به استرابیسم ، بینایی در چشم مشکل دار به طور طبیعی رشد نمیکند. استرابیسم در کودکان با بالا رفتن سن و بزرگ شدن درمان نشده و برطرف نمیشود. درمان زمانی موثرتر است که از سنین پایین شروع شود و ممکن است شامل استفاده از عینک ، چشم بند ، تمرینات چشم یا جراحی بوده و معمولاً ترکیبی از این موارد است.
درمان انحراف چشم توسط متخصص چشم پزشک و متخصص ارتوپتیک (متخصص ارزیابی ، تشخیص و درمان برخی از مشکلات چشم) انجام میشود.
اهداف درمانی انحراف چشم عبارتند از:
دید خوب در هر دو چشم
ظاهر خوب چشمها
هماهنگی چشمها (یعنی توانایی درک عمق)
انسداد مجرای اشکی (پیفوریا)
اگر مجرایی که اشک را از چشم به بینی میریزد مسدود شود ممکن است کودک دچار اپیفوریا یا اب ریزش شدید چشم شود. به این خاطر که تولید اشک به صورت دائمی اتفاق می افتد و تخلیه آن هم به صورت بلع انجام می شود. زمانی که مجرای اشکی بسته می شود، اشک وارد حلق نمی شود و از کنار چشم سرازیر می شود.
در بسیاری از موارد، انسداد مجاری اشکی به خودی خود بر طرف میشود. بسیاری از انسدادهای مجرای اشکی تا سن 1 سالگی کودک بهبود می یابند. اما اگر این اتفاق در طول 12 ماه رخ ندهد یا کودک دچار عفونتهای مکرر شود، ممکن است به یک عمل جراحی کوچک احتیاج باشد.
در بعضی موارد ، ممکن است چشم پزشک توصیه کند از تکنیک ماساژ مخصوصی استفاده کنید تا به باز شدن غشای پوشاننده دهانه مجرای اشک تحتانی که به بینی کودک باز میشود کمک کنید. چشم پزشک روش صحیح انجام این ماساژ را به شما نشان خواهد داد.
انسداد مجرای اشک تنها دلیل آب ریزش چشمها نیست بنابراین در صورت بروز این حالت بهتر است چشم معاینه شود.
گلوکوم مادرزادی
گلوکوم بیماری نادر، ولی بسیار مهمی است. گلوکوم مادرزادی یا آب سیاه بیش از 80 درصد مواقع در سال اول بعد از تولد تشخیص داده می شود. آب سیاه 3 علامت مهم دارد؛ اشک ریزش، انقباض های پلکی، ترس از نور (کودک در برابر نور عکس العمل نشان می دهد)
هنگامی که پزشک فشار چشم را اندازه می گیرد، فشار چشم بالاست. ممکن است قرنیه چشم شفاف یا کدر باشد.
کودکانی که قبل از 3 سالگی به بیماری آب سیاه مبتلا می شوند، ممکن است دچار بزرگی چشم هم باشند. درمان این بیماری جراحی است.
توصیه هایی برای پیشگیری از اختلالات چشمی در کودکان
بسیاری از بیماری های چشم در کودکان به راحتی قابل پیشگیری هستند. بسیاری دیگر نیز در صورت تشخیص به موقع درمان آسانتری دارند. بنابراین این موارد را همواره به یاد داشته باشید:
۱- بررسی دائم و معاینات منظم: بینایی کودکان را از همان سنین پایین تحت مراقبت و بررسی قرار دهید. کارشناسان علاوه بر معاینات دقیق به شما آموزش میدهند کنترل بینایی کودک را چگونه انجام دهید.
۲- چشمان کودک را تمرین دهید: روشها و ابزارهایی برای تقویت ادراکبینایی کودکان از سنین کم وجود دارد.
۳- آموزش اصول بهداشت چشم به کودکان: کودکان باید این موارد را از ما یا اولیای مدرسه خود آموزش ببینند و رعایت کنند. برخی از این موارد را یادآوری میکنیم:
– شست و شوی دائم صورت و دستها از مهمترین موارد تأثیر گذار بر بهداشت چشمهاست. اگر این موارد رعایت نشود، ممکن است کودک دچار عفونت چشم شود.
– پرهیز از مالیدن، فشار دادن و هرگونه تماس دستها با چشم، اصولی است که باید مورد توجه باشد.
– استراحت منظم به چشم ها نیز بهتر است عادتی باشد که نقطهی آغاز آن از کودکی است. خصوصا که بچهها به تماشای تلویزیون و بازی با ابزارهای دیجیتال علاقه دارند.
دیالنز
سایت دیالنز بزرگترین و بهترین سایت فروش لنز و محصولات چشمی در ایران است.
همه برندهای باکیفیت و مرغوب لنز و همچنین مایع لنز را می توانید درفروشگاه آنلاین دیالنز پیدا کنید.
لنزهای ارائه شده در سایت دیالنز دارای بهترین کیفیت هستند و مشکلی برای سلامت چشم افراد ایجاد نخواهند کرد، همچنین این لنزها دارای بهترین و مقرون به صرفه ترین قیمت ها نیز می باشند.
تمامی لنزهای رنگی، طبی رنگی و طبی در فروشگاه دیالنز از مجوزهای جهانی و بهداشتی برخوردار هستند .
هدف ما تنها فروش لنز نمی باشد. توجه به کیفیت و راحتی مشتریان مهم ترین و اصلی ترین رسالت مجموعه ما می باشد.به همین دلیل تنها برندهای معتبر و مورد تایید دنیا در این فروشگاه موجود می باشد و از فروش برندهای متفرقه که تنها جنبه اقتصادی دارند اجتناب نموده ایم.
برای خرید مطمئن تر و اطلاع از نمره و سایز چشم خود می توانید از راه های ارتباطی مندرج در سایت با اپتومتریست و مشاوران ما تماس برقرار نمایید.
برای دیدن تمام لنز رنگی و لنز طبی رنگی می توانید با لمس کردن لینک ، رنگ مورد نظر خود را انتخاب نمایید و آن را سفارش دهید.
همچنین افرادی که دارای چشم های ضعیف و نمره دار هستند می توانند با ارسال نسخه و یا انتخاب نمره چشم خود در بخش خرید لنز، سفارش خود را نهایی نمایند.
تازه ترین مطالب
اگر شما هم مانند بسیاری از مردم به طور منظم از لنزهای چشم استفاده می کنند ممکن است خشکی چشم را تجربه کنید، پس بهتر است دلایل این مشکل را درک کرده و بد...ادامه مطلب
خیلی از دوستان می پرسن که آیا با چشم آستیگمات امکان استفاده از لنز رنگی هست یا نه ؟ اگر آستیگمات چشم بیشتر از 0.75 باشد نمی توان از لنز آستیگمات اس...ادامه مطلب
اگر در آینه به چشمهایتان نگاه کنید، متوجه تنگ و گشاد شدن مردمک چشمهایتان میشوید. گشادی مردمک چشم واکنشی طبیعی به کم یا زیادشدن نور ا...ادامه مطلب
عوامل ژنتیکی نقش مهمی را در بروز بعضی اختلالات بینایی و بیماری های ژنتیکی چشم در مقاطع سنی مختلف ایفا میکنند مانند شب کوری، کور ر...ادامه مطلب
جداشدگی شبکیه یکی از بیماریهای جدی چشم است. شبکیه بافتی در پشت چشم است. در این بیماری شبکیه از بافتهایی که آن را حمایت میکنند دور میشود. تغییرات ناگها...ادامه مطلب